Bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn ở bậc Trung học cơ sở đã được các nhà trường quan tâm từ rất lâu. Tuy nhiên đến nay, chưa có một chương trình và tài liệu dạy học chuyên biệt cho đối tượng này. Các thầy cô vẫn phải tự mày mò biên soạn tài liệu cho mình và cho học sinh. Những tài liệu này có khi quá rộng, bao gồm nhiều kiến thức chưa phù hợp và thật sự không cần thiết với học sinh, có khi lại quá hẹp, không bao quát được hết nội dung đề thi. Trong thực tế, nhiều giáo viên rất lúng túng trong việc triển khai các nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi. Các thầy cô chủ yếu dựa vào hệ thống đề thi học sinh giỏi những năm trước, các sách lí luận và cả kinh nghiệm cá nhân để soạn giảng các chuyên đề cho học sinh.

Nhiều học sinh ngay từ bậc Trung học cơ sở đã bộc lộ năng khiếu và niềm đam mê môn Ngữ văn. Các em mong muốn được thi vào lớp chuyên Văn của các trường Trung học phổ thông chuyên. Tuy nhiên không phải em nào cũng may mắn được học bồi dưỡng đội tuyển Văn ở cấp trường và cấp thành phố. Chính vì thế mà các em gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận với các nội dung thi chuyên. Đây là một hiện tượng đã kéo dài trong nhiều năm, khiến những học sinh thật sự có đam mê và khả năng không tìm được cách thức để vào ngôi trường mơ ước và theo đuổi môn học yêu thích.

Nhằm giúp các em học sinh lớp 9 có được một định hướng đúng và niềm say mê văn học giúp các em phát triển năng lực văn chương, căn cứ vào nội dung sách giáo khoa Ngữ Văn trung học cơ sở tiếp thu kinh nghiệm của các giáo viên dạy văn lâu năm, tác giả Lê Xuân Soan – giáo viên chuyên bồi dưỡng học sinh giỏi đã biên soạn cuốn sách “Những điều cần biết bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn lớp 9”, soạn theo cấu trúc mới của Bộ giáo dục và đào tạo. Sách do Nhà xuất bản Dân trí phát hành năm 2022, dày 597 trang, khổ 24cm.

Nội dung cuốn sách gồm có hai phần với những nội dung cơ bản. Phần thứ 1: Những vấn đề chung về bồi dưỡng học sinh giỏi Văn lớp 9. Bồi dưỡng kiến thức kiến thức văn học sử kiến thức cụ thể về tác phẩm kiến thức về lý luận văn học kiến thức tổng hợp về văn hóa xã hội.Bồi dưỡng các kỹ năng, phát hiện và cảm thụ cái hay cái đẹp của tác phẩm văn học, kỹ năng phân tích, bình giảng tác phẩm văn học, kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, kỹ năng tạo lập văn bản, kỹ năng viết đúng viết hay,…

Phần thứ 2. Gồm những kiến thức cơ bản. Hướng dẫn làm bài lập, dàn bài và bài làm tham khảo.Ở phần văn học hệ thống hóa kiến thức văn học trung đại, văn học hiện đại Việt Nam, văn học nước ngoài. Giới thiệu những nét chính về tác giả, tác phẩm, gợi ý phân tích tác phẩm, đoạn trích, giới thiệu một số đề bài, gợi ý lập dàn bài và bài làm tham khảo.Ở phần tiếng việt. Hệ thống hóa kiến thức về từ ngữ, ngữ pháp đã học trong chương trình trung học cơ sở. Sau mỗi phần lý thuyết sẽ có bài tập thực hành luyện tập tiếng việt, các bài tập thực hành chủ yếu lấy nguồn ngữ liệu từ trong tác phẩm văn chương đã học, giúp các em học sinh rèn luyện tốt hơn các thao tác và kỹ năng làm bài tập tiếng việt.

Đặc biệt trong phần tập làm văn. Tác giả hệ thống hóa những kiến thức, các kiểu văn bản trong chương trình Ngữ văn lớp 9 như:  tự sự, thuyết minh, nghị luận. Bên cạnh đó tác giả còn giới thiệu một số bài tập, gợi ý lập dàn bài và bài làm tham khảo.

Với cách trình bày mạch lạc, xúc tích, dễ đọc, dễ hiểu, cuốn sách “Những điều cần biết bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn lớp 9” sẽ là tài liệu bổ ích không những đối với các em học sinh yêu thích môn văn mà còn là tài liệu quan trọng cho các bậc phụ huynh và các thầy cô giáo tham khảo và hỗ trợ con em mình trong quá trình học tập. Sách hiện đang được phục vụ tại phòng thiếu Nhi thư viện tỉnh Vĩnh Phúc, kí hiệu: 102032996. Mời các bạn tìm đọc!

Nguyễn Thị Hồng Nhung